Wat maakt een goedemorgen?

Wat is een goedemorgen? Dat vroeg niemand mij, maar laat ik de vraag toch maar proberen te beantwoorden… Ik vind dat namelijk wel een interessante vraag. De ochtend is het moment van de dag waarin alles nog kan. Net wakker, de wereld nog aan je voeten. Uitgerust en ongeprikkeld. Alles nog in balans. Een schone lei. Ik heb een aantal jaar terug eens stil gestaan bij welke zaken bijdragen aan een goede dag, om vervolgens dagelijks al die zaken maar direct in de eerste twee uur na het ontwaken af te kunnen vinken. Eigenlijk door mij er vooral van te doordringen wat een slechte dag maakt.

Ochtend routine

Wat maakt een dag een slechte dag? Voor eenieder anders natuurlijk. Zo merkte ik zelf dat ik mij meestal niet zo goed voelde als ik mij een dag niet bewogen had. Of als ik geen enkel moment van rust en bezinning ervaarde. Stuurloos de dag doorwandelde. Als ik mijn ontbijt haastig naar binnen had gewerkt, terwijl ik als een zombie door mijn telefoonscherm heen scrolde. Of als mijn hele dag gevoed werd door externe prikkels. Van elk punt wat bijdraagt aan een slechte dag, kan je een tegenpool vinden die de kans op een goede dag veel aanzienlijker maakt. 

En zo kom je met een rijtje van zaken die een dag geslaagd maken. Deze zaken omzetten in kleine gewoonten, en vervolgens al deze gewoonten vooraan de dag proppen, en je hebt een terugkerende ‘Goedemorgen’. In plaats van grote doelen te stellen, zit leven in voldoening hem denk ik in vele kleine ‘goede’ gewoonten ontwikkelen. ‘Atomic Habits’, zo schreef James Clear. Pienter ventje.

Lekker stoïcijns

Marcus Aurelius, ander pienter ventje. Wist ook wel wat een ‘goede morgen’ behelsde. Was eind 2e eeuw de machtigste man ter wereld en naast heerser van het Romeinse rijk ook een groot filosoof in de stoïcijnse leer. Die stoïcijnen zijn wel van het vroege opstaan. Zo schreef Marcus in zijn Meditaties over uitslapen; “Is het niet veel comfortabeler om bij dageraad onder deze dekens te blijven liggen … Maar besta ik op deze aarde om mij comfortabel te voelen? Neen! Let’s kick some tribal butt! Early bird gets the worm!” Ik parafraseer een beetje.

Ik sta iedere dag 5:30 op. Dat is misschien helemaal niet vroeg voor een tuinder, maar ik vond het wel vroeg toen ik hier zo’n twee jaar geleden mee begon. Heb zo’n horloge wat trilt als alarm, zodat mijn vrouw en zoontje idealiter niet wakker worden als ik de slaapkamer verlaat…Als de gedachte om nog even te snoozen mij sporadisch te binnen schiet, volgt spoedig die passage van Marcus in mijn hoofd en vraag ik mij af; besta ik om comfortabel in mijn bed te blijven liggen? ‘Neen’, luidt altijd het antwoord, en ik sta op, kleedt mij aan en loop naar beneden.

5:35 zit ik op mijn meditatie kussen in de woonkamer. Zazen, kwartiertje. Daarna loop ik hard of werk ik een aantal (zeer minimale) kracht en yoga-achtige oefeningen af. Ik zet mijn koffie en maak mijn ontbijt. Eet in stilte. Poets mijn tanden en schrijf een pagina vol in mijn journaal. Zo reflecteer en plan ik. Iedere dag weer. Werkdag, weekend of vakantie. Doet er niet toe. Heeft uiteindelijk weinig met discipline te maken, veel met vreugde. Dat hele ritueel kost mij zo’n twee uur en wordt mij liefelijk gegund door mijn wederhelft. Ongestoord, stuiterende peuters daargelaten…

Nieuwe gewoontes beginnen en volhouden

Om nieuwe gewoontes te beginnen helpt het mij om in eerste instantie die gewoontes zo makkelijk en keuze arm mogelijk te maken. Zo zet ik steevast voor het slapen gaan mijn meditatie kussen klaar, en naar gelang de geplande training mijn hardloopschoenen, yoga-mat of gewichtjes (nadruk op tjes). En omdat mijn brein zonder cafeïne toch niet werkt, wacht ik s’-ochtends met koffie tot nadat ik mijn training heb afgewerkt. Het komt zo niet eens in mij op om de afweging te maken om vandaag maar eens niet te gaan hollen omdat het snert weer is. Voor die afweging heb je een werkend brein nodig, in mijn geval dus pas na een belachelijk grote mok espresso. #Lifehack! Koffie past overigens gezien de verslavende cafeïne waarschijnlijk niet in een ‘gezond ochtendritueel’, maar is wel kneiter lekker. Is ook wat waard…

Een goedemorgen is voor mij vooral een ochtend zonder verassingen. Routine. Waar de belangrijkste dingen die ik voor mijzelf wil doen op een dag, al voor het openen van mijn email inbox gedaan zijn. En dat ik dat dan iedere dag doe. ‘We zijn wat wij herhaaldelijk doen’, zei Aristoteles, nog zo’n bijzonder pienter ventje. En als wij iedere ochtend doen wat wij willen doen, dan worden wij uiteindelijk de uitzonderlijke persoon die willen zijn. Alles begint bij een goedemorgen!

Marie Kondo, en de kunst van veredelen

‘Does it spark joy?’ Om die vraag draait het allemaal bij opruim-goeroe Marie Kondo. De Japanse die inmiddels met eigen Netflix show de wereld rondreist om huishouden te helpen met het weg gooien van al hun meuk. Want dat is opruimen uiteindelijk, meuk weggooien.

Maar wanneer is iets meuk? En wanneer is iets een dierbare herinnering? Marie Kondo beantwoordt die vraag dus met een wedervraag; ‘does it spark joy?’ Haar methode is simpel. Je pakt een object vast, een boek met een boekenlegger op pagina 3, een paar schoenen dat zelden gedragen is, brieven van een oud liefje, en je gaat je ten raden of het aanraken van dit object vreugde doet ontspringen in je. Zo ja; keepertje! Zo nee, toedeledoki! Heel minimalistisch.

Selecties tot het crème de la crème

Wat moet je met dat zweverige gedoe als nuchtere tuinder? Wel nu, hoe komen veredelaars tot de bijzondere soorten die uiteindelijk in jouw kassen staan? Ook dit is een eliminerend proces. ‘Veredelen is weggooien’, vertelde een fijne collega van mij ooit. Als je van een uitsplitsing van twee ouder planten 300 nakomelingen hebt, waarvan 100 er redelijk uit zien, dan begint het veredelen pas. Want we gaan niet door met 100 planten die redelijk zijn, we willen die ene plant die een aardverschuiving kan laten plaats vinden. La crème de la crème. Alle meuk overboord.

En met alle moleculaire technieken en marker geassisteerde veredeling programma’s ziet het veredeling vak er nu heel anders uit dan vijftig jaar terug. Maar zelfs die grote data gedreven veredeling programma’s hebben uiteindelijk mensen van vlees en bloed die de laatste beslissingen maken. Beslissingen die onder het glas vallen.

Kunst en wetenschap

Veredelen is zowel een wetenschap als een kunst. Met de wetenschap kunnen we van die 100 redelijke planten misschien 5 planten selecteren die het juiste marker pakket hebben. Maar om daar dan de beste tussen te kiezen… dat is toch vaak een veredelaar met zijn of haar gewas. Dat je met je vingers over het blad aait. Eens aan de bloemen ruikt. Wat aan de trossen voelt. En dat het dan goed voelt.

Succesvol veredelen is vreugde laten ontspringen.